Lũy tre làng việt nam

     
một trong những nét đặc thù của xóm quê việt nam từ bao đời ni là hình ảnh cây đa, giếng nước, sảnh đình. Đó là đa số hình hình ảnh tiêu biểu, thân thuộc sống mỗi làng mạc quê vn - nhất là vùng đồng bằng phía bắc và Trung Bộ.

1. Lũy tre làng.

Bạn đang xem: Lũy tre làng việt nam

Lũy tre xóm là danh giới hành bao gồm của một xóm, một làng mạc hoặc một xã nằm trong địa phận một xã. Ở trong lũy tre xã ấy có tầm khoảng vài trăm hộ hoặc nhiều hơn thì một, hai nghìn hộ dân sinh sống. Không tính lũy tre buôn bản là cánh đồng lúa, ngô, khoai, sắn … của bạn dân làng quê.

Những hình ảnh quen thuộc ngơi nghỉ làng quê vào mùa vụ, chúng ta thường thấy các bác dân cày ra đồng, bên trên vai vác loại cày, đi trước là bé trâu. Những giữa trưa hè, trời nắng nóng nóng, trên đường đi làm việc về, tới đầu làng, bác bỏ nông dân buộc trâu vào vết mờ do bụi tre mang lại nó trú nắng, còn những bác xúm lại, ngồi xệp trên tàu lá chuối vừa cắt trên cây, rồi làm cho điếu thuốc lào, xả sương vấn vương. Sau mỗi buổi thao tác đồng áng, được ngồi nghỉ ngơi chờ mát dưới lũy tre thôn trưa hè thì thiệt thật là thú vị có tác dụng sao. Lũy tre buôn bản là khu vực gắn bó với khá nhiều thế hệ cha ông của gia đình tôi, của người dân quê tôi. Ở nơi ấy đính thêm bó 1 phần ký ức tuổi thơ tôi.

*

Lũy tre thôn - hình hình ảnh thân thuộc ngơi nghỉ làng quê phía bắc Việt Nam. 

Thế hệ cố kỉnh tôi, ông nội tôi đã có lần sống trong lũy tre làng với vì đất nước liên tục xẩy ra chiến tranh xâm lược, bắt buộc thế hệ cha, anh tôi cũng yêu cầu xa làng lên lối đi đánh Pháp, tấn công Mỹ. Lũy tre xã ở những nơi đã trở thành pháo đài chống giặc, ghi các chiến công. Đất nước hòa bình, cha tôi gửi sang công tác làm việc ở tỉnh, sau này về huyện… Đến thay hệ bằng hữu tôi phệ lên, được bố mẹ cho ăn học, rồi đi làm, mỗi đứa lập nghiệp từng nơi, chẳng đứa nào chịu đựng về làng làm ăn, sinh sống. Dẫu vậy, bao đời nay, lũy tre xã vẫn trường thọ như một hình tượng của văn hóa làng, một thứ không thể không có trong mỗi nông thôn nước Việt.

2. Cổng làng. làng Việt trước đó thường gồm một lối đi vào chính, điện thoại tư vấn là cổng làng. Cổng làng quê Việt thường có 2 cổng: Cổng trước hay cổng tiền với một lối nhỏ hơn call là cổng sau. Lối đi từ cổng trước mang lại cổng sau là tuyến phố chính vào làng. Cổng là nhãi ranh giới mong lệ, là biểu thị quyền uy của làng mạc xóm. Có làng còn dựng cả bia với các chữ Nho ở mặt cổng để cảnh báo ai qua cổng, ngay cả những người quyền quý cũng đề xuất xuống ngựa, xuống xe nhằm tỏ ý tôn kính lệ làng.

Thời loàn lạc, cổng thôn được đóng góp kín, tốt nhất là ban đêm, lại sở hữu thêm tuần phu canh dữ rất nghiêm cẩn. Trong khi cổng trước mang trách nhiệm nghênh tiếp, cổng sau ngụ ý tiễn đưa. Ví dụ như người bị tiêu diệt thì sẽ tiến hành đưa ra bến bãi tha ma bằng cổng sau (chứ không gửi qua cổng trước). Bạn bị làng mạc phạt vạ vày tội gì đó, thì cũng buộc phải đi cổng sau.

*

Cổng xóm Diềm (Viêm Xá, Bắc Ninh) với một lối đi thiết yếu và nhị cổng mã nhị bên. Phần khía cạnh trước tất cả đắp nổi 4 chữ “Vãng dư hữu lợi” nghĩa là: khách mang đến chơi xóm Diềm chỉ tất cả lợi. Ảnh: disanlangviet.

Thường thì cổng làng có thể mang dạng cổng Tam quan tiền (còn call là Tam môn), tức bố lối đi: một lối chủ yếu và nhị lối ngách. Lối ngách cần sử dụng đi lại mặt hàng ngày; chỉ khi có nghi lễ, việc quan trọng đặc biệt thì bắt đầu mở lối của giữa. Cổng trước xây thường xuyên xây to mập hơn, bên trên trán cửa thì đề tên làng hoặc một câu tương quan đến địa phương, làm như bức hoành phi. Cũng tương tự những công trình thiết kế truyền thống khác, phép chọn phương hướng nhằm xây cổng xã bị bỏ ra phối vị học thuật phong thủy. Lý tưởng duy nhất là cổng trước làng quan sát ra hướng Đông, còn cổng sau quan sát ra phía Tây. Vật tư xây cổng làng hay là gạch men hoặc đá, đắp thêm vữa, trên làm mái. Gồm nơi cầu kỳ thì có tác dụng hai tầng mái (chồng diêm) hoặc xây gác giống như vọng lâu với mái cong. Nóc mái thì đắp rồng, phượng, xuất xắc cá hóa long, quả bầu v.v. .. Làng mạc nghèo thì cổng có tác dụng khá đối kháng giản, chỉ bằng gạch, gỗ tre.

Cổng xã là thành phầm kiến trúc cổ của người việt nam Nam. Tín đồ sống sau mẫu cổng làng, tín đồ chết thì chôn bên ngoài cái cổng làng. Vì thế, cổng làng bao gồm vị trí rất quan trọng đặc biệt trong cuộc sống thực với đời sống tâm linh của con người việt nam Nam.

3. Giếng làng. Giếng xóm thường phía bên trong quần thể không gian kiến trúc đình chùa, dù làng đó giàu tuyệt nghèo, mặc dù sang xuất xắc hèn, dù xây bởi gạch, khu đất hay đá ong, thì giếng làng vẫn là nơi đính thêm bó bền chặt với đời sống fan dân làng quê Việt và mãi là hình hình ảnh thân thương, gần gụi trong trung ương thức mọi fan khi ghi nhớ về xã quê. Chẳng đề nghị ngẫu nhiên mà lại hình ảnh giếng xã cứ đi về trong nỗi nhớ của không ít người xa quê. Mẫu giếng có mặt trong cuộc sống của người việt từ xa xưa, tất cả lẽ ban đầu từ mẩu truyện cổ tích lúc cô Tấm nuôi bé cá bống. Rồi giếng thành lịch sử một thời khi Trọng Thủy gieo mình tự vẫn, giải oan mang đến tình yêu thương của người vợ Mỵ Châu với “trái tim lầm lẫn đặt lên đầu”.. . 

*

Giếng xóm Nghi Vịnh, thị xã Nga đánh (Thanh Hóa). Ảnh: Xuân Chính/Zing.

Xem thêm: Video Chuyên Mục - Video Clip Hài Hước Trong Bóng Đá

Giếng làng thông thường có hai loại chính: giếng đất với giếng đá. Loại giếng giữ phần âm của làng. Phiên bản thân cấu tạo hình tròn, chiều sâu đi vào lòng đất, vị tanh tương đối ngọt với độ giá buốt của nước giếng vẫn nói lên điều đó. Rộng nữa, giếng đôi lúc còn là cái nào đó linh thiêng và thần bí. Trên Đền Hùng giờ vẫn tồn tại giếng Ngọc. Những bà các cô bảo nhau: nếu ngọc trai vớt sống sông mang lại đây rửa sẽ tương đối sáng cùng đẹp. Cũng chính vì vậy, trong tâm địa thức của fan Việt, giếng làng không chỉ là là con mắt của đất, nó là trái tim của làng, là mẫu hồn của xóm nhưng nó còn là một nơi tập hợp nguồn sống, là mạch ngầm, là địa điểm tích phúc mang lại dân làng ăn uống nên làm cho ra. Trong ở đời thường, người ta lấy nước giếng về dùng trong sinh hoạt, giếng còn hỗ trợ gương soi cho các nàng làm duyên mỗi một khi ra đó gánh nước về dùng.

Cái giếng làng còn chứng kiến bao nhiêu cuộc tình của nhiều thế hệ. Dân gian nhiều lần mượn nó nhưng ngỏ lòng. Thời điểm thì nhỏ nhẹ: “Năng mưa thi giếng năng đầy/ Anh hay phải đi lại mẹ thầy năng thương”; hoặc có lúc lúc lại giận hờn, trách cứ: “Em tưởng giếng sâu em nối sợi dây dài / Đâu ngờ giếng cạn em tiếc nuối hoài sợi dây”v.v ...

Ngày nay với sự phát triển khoa học tập kỹ thuật cùng công nghệ, cùng rất điện khí hóa nông thôn, đặc trưng sự cải cách và phát triển từ làng lên phố ở không hề ít làng quê, đã làm cho cho các chiếc giếng làng số đông đã trở thàn di tích/phế tích. Mặc dù vậy, giếng làng - người các bạn tri ân bao đời nay nghỉ ngơi vùng xã quê - vẫn mãi là hầu hết hình hình ảnh thân thương, thân cận và rất nặng nề phai mờ trong tim thức mọi bạn khi ghi nhớ về làng quê Việt Nam.

4. Thành hoàng làng. Thành Hoàng xóm (Thành hoàng) là danh từ phổ biến để chỉ vị thần được thờ trong một thôn xã ngơi nghỉ Việt Nam. Giống như Táo công và Thổ công, Thành Hoàng thống trị và đưa ra quyết định họa phúc của một làng cùng thường được thờ sinh hoạt đình làng.

Tục bái Thành Hoàng vốn có nguồn gốc từ thời trung hoa cổ, sau thời điểm du nhập vào vn đã nhanh lẹ bám rễ vào trong tim thức tín đồ nông dân Việt, trở buộc phải hết sức phong phú và thể hiện truyền thống lịch sử “uống nước nhớ nguồn”.

Thành hoàng đó là vị lãnh đạo tối linh của làng mạc xã không những về mặt tinh thần mà còn về mặt đời sống sinh hoạt vật chất. Bọn họ là vị thần tối linh, rất có thể bao quát, chứng kiến tổng thể đời sống của dân làng, bảo vệ, phù hộ mang lại dân xóm làm nạp năng lượng phát đạt, khoẻ mạnh. Cho nên vì vậy sự thờ tự Thành hoàng xét cho cùng là sự việc thờ phụng phương pháp lệ xã xã, thói quen gia phong của làng. Thường mỗi làng chỉ cúng một Thành hoàng, song cũng có thể có khi một buôn bản thờ 2, hoặc 3 vị. Thành hoàng rất có thể là nam thần hay cô gái thần, tuỳ sự tích làm việc mỗi vùng.

Thời xưa, những Thành hoàng được vua sắc phong (trừ hồ hết tà thần, yêu thần...) thành ba bậc: Thượng đẳng thần, Trung đẳng thần, Hạ đẳng thần (tuỳ theo sự tích, công trạng của những vị thần với nước cùng với dân, làng xã), bộc lộ của kế hoạch sử, đạo đức, phong tục, pháp luật cũng như hy vọng sống của cả làng. Thành hoàng tất cả sức toả sáng sủa vô ngoài ra một quyền uy vô cùng việt, để cho làng quê đổi mới hệ thống, một thiết chế tất cả kết cấu tinh thần chặt chẽ.

 Chính sự thờ cúng này là sợi dây liên hệ vô hình, giúp dân làng đoàn kết, nếp sống cùng cảm hoà đồng, khu đất lề quê thói được bảo tồn. Ngoài ra sự ngưỡng mộ Thành hoàng của fan dân không hề kém gì sự ngưỡng mộ đối với tổ tiên của họ.

 Hàng năm, ngày giỗ Thành hoàng là ngày hội đông vui độc nhất vô nhị của làng, của phố. Giữa những ngày hội, ngoài bài toán làm cỗ, siêu thị nhà hàng còn rất nhiều nghi lễ như diễn lại sự tích về Thành hoàng, tế lễ, rước kiệu hay những trò vui: đấu cờ, chọi gà, thổi cơm thi, tập bơi chải, tấn công đu, tiến công cờ người, hát chèo, diễn tuồng... Ngày lại ngày, năm qua năm, các thế hệ fan dân quê cứ liên tiếp sinh sôi tuy vậy Thành hoàng thì còn mãi, biến một triệu chứng tích không thể lắc đầu được của mỗi nông thôn qua phần lớn cơn dâu bể.

5. Hội làng. Hàng năm, có lẽ rằng hiếm bao gồm làng quê việt nam nào lại không mở hội làng. Hội làng nghỉ ngơi làng quê vn thường được tổ chức triển khai vào mùa xuân, khi đất trời giao hòa, thiên nhiên tươi tốt, lòng tín đồ hân hoan. Hoàn toàn có thể nói, trên dòng nền không còn sức nhiều mẫu mã và đa dạng của hội hè, đình đám ở nông làng Việt Nam, hội xóm được xem như là thời điểm cuốn hút nhất, tưng bừng độc nhất vô nhị với đầy đủ nghi thức tôn nghiêm với thuần Việt: tế lễ, rước, trò vui với hát xướng... Nhiều nhà nghiên cứu và phân tích cho rằng: Hội xóm đã gồm từ rất lâu rồi và nhiều hội làng danh tiếng tiêu biểu cho tín ngưỡng phồn thực được bảo lưu giữ từ cao cấp cổ. Ngay cả trên trống đồng cổ, cũng thấy bao hàm nét hoa văn, dấu ấn của hội làng.

Xem xét từ khá nhiều yếu tố lịch sử vẻ vang và văn hóa, hội làng mang tính xã hội sâu sắc, sẽ là đỉnh cao của sự hòa hợp, đoàn kết bởi một cầu nguyện chung cho việc phồn vinh của làng mạc xã. Hội làng thường xuyên được tổ chức triển khai thật vui, thật êm ấm vì tình làng, nghĩa xóm. Điều đó diễn tả qua hầu như khâu chuẩn chỉnh bị cho đến khi nuối tiếc dịp tan hội. Tất cả xem hội làng, ta new cảm nhấn hết ý nghĩa sâu sắc và lòng từ hào dân tộc bản địa với một truyền thống cuội nguồn vàng son.

Cũng như liên hoan truyền thống, hội làng bao gồm 2 phần: lễ và hội và thường diễn ra ở những ngôi đình làng. Tuy thế ở hội làng, phần hội bao giờ cũng đặc biệt hơn. Lễ bộc lộ lòng ngưỡng mộ, sùng bái anh hùng, vinh danh danh nhân, người dân có công cùng với dân, tổ nghề, có thể là các thần, thánh, phật, mẫu, hay đều nhân vật khôn cùng phàm, đại diện cho tôn giáo, bạn bảo trợ tinh thần, mang đến đời sống ấm no, niềm hạnh phúc cho cộng đồng. Phần lễ thường có các chuyển động rước với tế... Hội là dịp trình bày sinh hoạt văn hóa cộng đồng từ múa, hát giao duyên, các trò diễn xướng, sân khấu cổ truyền, các cuộc thi tài mang ý nghĩa thượng võ...

Tuy nhiên, ở bên cạnh những yếu hèn tố tích cực và lành mạnh là khơi dậy lòng yêu quê hương đất nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức hướng về cội nguồn, thì hội làng mạc ở một vài nơi còn tồn tại đa số tập quán lạc hậu, biểu thị mê tín, tệ nạn xã hội. Ở một vài địa phương, hội thôn được tổ chức không hẳn để vinh danh giá trị truyền thống, mà đa số để sale kiếm lời. Chúng ta rào làng, bịt lối, bán vé vào cửa, vào lễ, gây phiền hà cho người đến lễ hội, trái ngược hẳn với tục mở rộng vòng tay đãi chúng ta mười phương về tầm thường vui hội làng mạc thời xa xưa. Những tệ nạn mê tín dị đoan dị đoan như: bói toán, đội bát nhang, uống nước thánh, đốt kim cương mã, cúng tế, rước xách linh đình kéo dài ngày càng có chiều hướng gia tăng. Hơn nữa, trong hội thôn đã bắt đầu xuất hiện những tệ nạn xóm hội như: đánh bạc, cá cược, thuốc lá phiện, ma túy.

Chúng ta mong rằng hội buôn bản ở những làng Việt vẫn không thay đổi sức cuốn hút, cuốn hút lâu đời vốn bao gồm của nó, giảm trừ những hủ tục, tệ nạn buôn bản hội. Vì hội buôn bản là tinh hoa văn hóa truyền thống Việt Nam, là chìa khóa vĩnh cửu - một sự bảo đảm chắc chắn đóng góp phần xây dựng “nền văn hóa việt nam tiến tiến, đậm đà bạn dạng sắc dân tộc” .